تحولات دیپلماسی در عصر اطلاعات

عصر اطـّلاعات برآمده از رشد معجزه‌آسای فنـّاوری اطـّلاعات و ارتباطات زمینه‌ساز تحوّل در همه زمینه‌های حیات بشری گردیده‌است. دیپلماسی، که با قدمتی به بلندای تاریخ همواره بر دو عنصر اساسی اطـّلاعات و ارتباطات استوار بوده‌است بیش از سایر حوزه‌های اجتماعی در معرض تأثیرپذیری از مشخـّصه‌های عصر اطـّلاعات است. اتصال دورترین ملـّت‌ها به یکدیگر از طریق شبکه‌های الکترونیکی، تسهیل ورود بازیگران جدید به عرصه روابط بین‌الملل؛ مداخله جمعیـّت‌‌ها، سازمان‌ها و نهادهای غیردولتی، اعم از منطقه‌ای و بین‌المللی در مسائل خارجی و داخلی کشورها، طرح عناوین نوینی چون دهکده جهانی، حقوق شهروندان جامعه جهانی، چرخش آزاد و غیرتبعیض‌آمیز اطـّلاعات، حاکمیـّت بر فضای اینترنت (رایانه‌ای)؛ رواج تجارت الکترونیک و تحقـّق مبادلات میلیاردی در دقایقی چند، بدون اطـّلاع دولت‌ها و سازمان‌های ذیربط، حاکی از روندی است که محتوا و شکل دیپلماسی را متحوّل و بعضاً نیازمند بازتعریف و تغییرات ساختاری نموده‌است. گزاف نخواهد بود چنانچه دیپلماسی در عصر جدید را مواجه با انقلاب بدانیم؛ اگرچه برخلاف انقلابات معمول، بدون سر و صدا و به تدریج صورت پذیرد.